Wspólnotę mieszkaniową stanowi ogół wszystkich właścicieli, do których należące lokale wchodzą w skład pewnej z góry określonej nieruchomości (najczęściej jest to jeden budynek wraz z otaczającym go terenem).
Pojęcie to zostało wprowadzone w ustawie o własności lokali z 24 czerwca 1994, która w życie weszła 1 stycznia 1995.
Przepisy tejże ustawy uszczegóławiają przepisy o współwłasności, które zostały zawarte są w art. 195-221 Kodeksu cywilnego. Na początku lat 90. minionego wieku równolegle z rozwojem firm deweloperskich a także prywatyzacji budynków należących do gmin i przedsiębiorstw państwowych systematycznie rosła liczba lokali należących do wielu właścicieli (czasami kilkudziesięciu). Powodowało to liczne komplikacje i konieczność wprowadzenia nowych uregulowań prawnych.
Wspólnota mieszkaniowa powstaje automatycznie z mocy prawa w momencie wyodrębnienia pierwszego lokalu. Powstają wtedy swoiste dwie nieruchomości (posiadające swoje własne dwie odrębne księgi wieczyste): lokalowa i budynkowa. Zgodnie z prawem własności nieruchomości lokalowej wynika prawo współwłasności nieruchomości budynkowej.
Ustawa o własności lokali definiuje liczne pojęcia i procedury, które muszą zostać zrozumiane aby prawidłowo korzystać z członkostwa we wspólnocie mieszkaniowej chociażby przy podejmowaniu uchwał i uczestnictwie w zarządzaniu nieruchomością wspólną.